Son birkaç yıldır, zaman zaman gündeme geliyor Deizm tartışması. Bir ara koca koca yazarlar, ‘Deizm gençler arasında yaygınlaşıyor’ diye makaleler yazdılar. Takip edebildiğim kadarıyla gençlerle hiç içli dışlı olmayan, kimsenin kendisine soru sormasına fırsat vermeyen, burnu bir karış havada dolanan, kendini eleştirilemez ‘üstat’ ve ‘mütefekkir’ olarak köşesinden pazarlayan, gençlerden kopuk yazarlar yazdı bu tür yazıları. Okurken ‘hangi galakside yaşıyor bu adamlar?’ diye beni düşündürenler de oldu.
Gençlik ve Deizm tartışmalarına dair yorum yapmadan önce, Nurettin TOPÇU’nun 1950 yılında yazdıklarını paylaşacağım. Rahmetli Topçu, Deizm’den değil Komünizm’den bahsediyor. ‘Gençler neden Komünist oluyor?’ sorusuna cevap ararken şunları yazıyor:
En başta dinci zümreyi görüyoruz. Bunlar İslam’ı ebedi ideal yapan asil ruhu bir tarafa bırakarak, daha doğrusu kültürsüzlükleri yüzünden böyle bir ruhun varlığının farkında bile olamayarak, din adı altında, totemcilikten başlayarak politeizme kadar her türlü putperestliklerin yaşattığı hurafeleri var kuvvetleriyle telkine çalışan adamlardır. Bunların kapkara ağzından çıkan üfürükleriyle, din emirleri adı altında hırka ziyaret etmek, cam içindeki sakalı öpmek, sakal koyuvermek, yemeği diz çöküp yerde yemek, hukukun himayesinde barınan hakiki nikahı bırakıp dini nikahla yaşamak gibi iptidai itikadları, bayağı hareketleri müspet ilimlerin yayıldığı bir asrın çocuğunu elbette yaşatamazdı. Kendilerini ruh ve maneviyatın mümessili sayan bu hurafeci güruhun yanından tiksinerek uzaklaşan körpe dimağlar, ona tepki olmak üzere, bütün manevi hayatı inkar eden komünizmin kucağına atıldılar. Bugün komüniste ‘maneviyat’ dediğiniz zaman size dinci bezirganların ortaya koyduğu metaı gösteriyor ve ‘insan aklı bunlara inanmaz’ diye haykırıyor. Hz. Adem’in buğdayı ile uğraşan bir iptidai zihniyetin, bugün ilim ve hakikat güneşi karşısında bir an bile ayakta durması imkansızdır. Hurafelerin ticaretini yapanlar, halkın geriliğinden istifadeye çalışıyorlar. (Bizim Türkiye, sayı 6, 15 Mayıs 1950)
Nedir Deizm?
Diğer bir adı Yaradancılık olan deizm temelde tüm dinleri reddeder ve sadece Yaradana, yani Allah’a inanır. Dinsel bilgiye akıl yoluyla ulaşılabileceğini savunur. Vahiy gibi konular reddeder. Tanrı dünya hayatına ve evrene müdahale etmez. Allah yaratmış ve kenarı çekilmiştir.
İmam Hatip Liseleri ve Deizm
Deizm tartışmasını kimin başlattığını bilmiyorum. Ama körükleyenlerin çoğunun iyi niyetli olmadıklarını düşünüyorum. Din Tüccarı cemaat ve tarikatlar İmam Hatip, İlahiyat ve Diyaneti yıpratmak için işbirliği yapıyor. İmam Hatiplerin çoğalmasından Din düşmanlarından daha çok Din tüccarları rahatsız oluyor. Deizm tartışmasını da İmam Hatiplerin çoğalmasına bağlayanlar var. 1.500.000 civarında İmam Hatip öğrencisi var Türkiye’de. İmam Hatip Ortaokulu ve Liseleri açılmamış olsaydı bu gençler nereye gidecekti? Hangi proje cemaatinin eline düşecekti? İmam Hatiplerin çoğalması, cemaatlerin insan kaynaklarına vurulan büyük bir darbedir elhamdulillah.
‘İmam Hatip Ortaokulu ve Liseler çoğaldığı için Deizm yaygınlaşıyor’ diyecekler ama Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’dan korkuyorlar. Daha önce de yazdım. Bu adamlar Allah’tan korkmuyor, Recep Tayyip Erdoğan’dan korkuyorlar.
Proje Kalemler…
Ben o topa şimdilik girmeyeceğim ama inşallah bir gün proje kalem olduklarından ciddi anlamda şüphelendiğim kişiler deşifre edilir. Şimdilik kendilerini büyük mütefekkir olarak pazarlamayı başarıyorlar. Gençlere yeni bir medeniyet ufku veren kişiler olarak pazarlanıyorlar. Bu proje kalemlerin 2013’e kadar gençlerimizi profesyonelce FETÖ’nun kucağına ittiğini, 15 Temmuz’dan sonra ‘FETÖ kötü ama diğerleri masum’ diyerek diğer cemaatlerin kucağına bıraktığını fark edenler vardır inşallah. Deizm tartışmasında da aynı kalemler aktif rol oynadılar.
Gençler Soruyor, Sorguluyor…
Şimdi gelelim asıl meseleye. Gençler arasında Deizm artıyor mu? Her ideolojinin, az veya çok taraftarı olur. Ateist olan var. Deist olan var. Satanist olan bile var. Ülkemizde binde bir oranı bile olmayan bu tür sapkın görüşleri, yaygın gibi gösterenler ya iyi niyetli değiller veya cahiller. Gençlerin bir kısmı, arkadaş çevresi arasında dikkat çekmek için, ‘Ben deistim’ diyorlar. Birkaç tanesi ile beni görüştürdüler. Deizmin ne olduğunu bile bilmiyor. Ama herkesten farklı görünmenin havasını atıyor.
Şu gerçeğin herkes tarafından bilinmesi gerekir: Gençlerin İslam ile ilgili sorunları yok ama soruları var. Geleneksel ezberleriyle konuşanlar, gençlerin sorularına cevap veremeyince, Deist olduklarını sanıyorlar. Camide ki hacı amcaya din anlatır gibi Teknoloji çağı gençlerine din anlatanlar, gençlerin zihninde oluşan soruları anlamadıkları için, sorulara cevap veremiyorlar. Türkiye’de Deizm veya Ateizm asla taban bulamadı, bunda sonrada bulamayacak.
‘Sarhoşu bile Allah diye nara atan’ bu milletin gençlerini Kemalist yapamadılar, Komünist yapamadılar, Sosyalist yapamadılar. Şimdi birileri kalkmış ‘Deist ve Ateist oluyorlar’ diyor. Devlet politikası olarak Kemalizm dayatıldı tutmadı. Komünizmin en güçlü olduğu dönemlerde, en güçlü devletlerin desteği ile Komünizm propagandası yapıldı ama tutmadı.
20 yıl önce ‘Her mahallede kiliseler ev açıyor. Misyonerler her yerde ev tutmuş gençleri kandırıyor’ gibi sözler çok konuşulurdu Anadolu’da. Misyonerlerin coğrafyamızda her zaman çalıştığını biliyoruz. Herkes işini yapacak. Ancak o tarihlerde abartıldığı kadar çok olduklarını sanmıyorum. Benim dikkatimi çeken başka bir boyutu var bunun. Hıristiyan Misyonerlerin evlerine dikkat çekerek, FETÖ gibi yapılanmaların ışık evlerine, nurlu (!) evlerine mi yönlendirildi o dönemde gençler acaba?
Din Dili ve Gençliğin Dili
Bu ülkede yıllarca din anlatanlar, köyden gelen nesillere din anlattılar. Soru sormayan, soru soracak birikimi ve cesareti olmayan o dönemin gençleri, her anlatılanı dinliyor ve kabulleniyordu. Yeni nesil, köyden gelen nesil gibi değil. Ellerinin altında dünyanın tüm bilgilerine ulaşabilecekleri teknoloji var. Her konu hakkında farklı fikir ve yorumları okuyor veya dinliyorlar. Akıllarını henüz hiç kimseye teslim etmedikleri için sorular soruyorlar. Sordukları sorulara tatmin edici cevaplar bulamayınca, o kişilerden uzaklaşıyorlar. Aramaya devam ediyorlar.
Bir öğretmen arkadaşım anlatmıştı. ‘Din dersinde helal haram konusunu anlatırken bir öğrencim ‘Hocam YouTube üzerinden para kazanmak caiz mi?’ diye sorunca anladım ki, bizim fıkıh derslerimiz çocukların sorularına cevap vermiyor.’
Yıllarca sadece Ömer Nasuhi Bilmen hocanın İslam İlmihali kitabından ders anlatan hocalar, gençlerin hallerini anlamayınca, ‘ilmihal bilgimiz size yeterli gelmiyor’ diyemedikleri için ‘gençler yoldan çıkıyor’ veya ‘Deizm yaygınlaşıyor’ diyorlar.
Aklını kullanmayan, soru sormayan, sorgulamayan insanlara yıllarca din anlatanlar, sorgulayan gençlerin Deist olduğunu sanıyor.
Gençliğin dilini kaybedenler, gençler dinini kaybediyor sanıyor.
Gençliği değil kendinizi sorgulayın.
Sait ÇAMLICA
29/9/2018