‘Peygamberimizin hicretten sonra Medine’de ilk yaptığı iş nedir?’ sorusuna, herkes aynı cevabı verir. Mescidi Nebevi’yi inşa ettiler. Bu cevap doğru olmakla beraber eksik bir cevaptır. Müslümanların bir araya toplanacağı bir mescit inşa edilirken, Müslümanlar için ayrı bir Pazar yeri de belirlemiştir Peygamberimiz. Bu ayrıntıyı bilmek başka şey, anlamak bambaşka ufuklar açıyor insana.
Müslüman AVM!
Peygamberimiz ashabı ile birlikte Medine’ye hicret ettiği zaman, evini, işini, ailesini Mekke’de bırakan Muhacirlerin ihtiyaçlarını gidermek için projeler yaptı. Mekke’yi terk etmek zorunda kalan Muhacirleri, Medine Müslümanlarına paylaştırdı. Medine Müslümanları Ensar olup kucak açtı onlara.
Medine’de sadece Müslümanlar yaşamıyordu. Yahudi kabileler vardı Medine’de. Büyük bir kısmı ticaretle geçimini sağlıyordu. Mekke’de yeni doğmuş bir dinin mensuplarının topluca Medine’ye yerleşmesinden Yahudi kabileler rahatsız olmadı. Hatta memnun bile olmuşturlar. Çünkü ticaretle geçinen insanlar, yeni yerleşen herkese ?müşteri’ gözüyle bakarlar.
Muhacirlerden rahatsız olmayan Medine Yahudileri, neden daha sonra rahatsız olmaya ve fitne çıkartmaya başladılar?
Peygamber Efendimiz Medine’de sadece mescit inşa etmedi. Mescit inşa edilirken Mekke’den hicret eden Müslümanlar için alternatif bir pazar yeri belirledi. Yahudilerin yönettiği büyük bir AVM varken, Peygamberimiz Müslüman tacirler için ayrı bir AVM inşa etmiş gibi oldu.
Yahudiler tefecilik yaparak etraflarında ki insanları kendilerine muhtaç ediyor, hatta Yemen kökenli iki kardeş kabile olan Evs ve Hazreç kabilelerini kışkırtarak sürekli savaşmalarını sağlıyordu. Kendileri dışında Medine’de yaşayanlar savaştıkça güçsüzleşiyor ve zayıf düşüyordular.
Yeni açılan Müslüman Pazar yerinde, İslam’ın ticaret ahlakı kuralları gereği düzgün ticaret yapan muhacirler, zaman içerisinde piyasayı kendi lehlerine çevirmeyi başardılar. Piyasa Müslümanların eline geçmeye başlayınca, Yahudiler fitne çıkartmaya başladılar. Yapılan antlaşmalara uymayan ve Müslümanlara ihanet eden Yahudi kabilelerden iki tanesi Medine’den sürüldü. Diğer kabilenin hain erkekleri kılıçtan geçirildi.
Bedir Savaşının Sebebi Neydi?
İslam tarihi okumayan gençler, Bedir savaşının sebebini Mekkeli müşriklerin Müslümanları kovalaması sanıyordur. Bedir savaşının sebebi, Peygamberimizin Mekkelilerin ticaret kervanları yolu üzerinde olan Medine etrafında Mekke’li tacirleri rahat bırakmamasıydı. İslam tarihçileri Bedir savaşının sebeplerini anlatırken, iki temel sebep sayıyorlar. Birinci sebep, Müslümanların Şam ticaret yolunu tehdit etmeleridir. İkinci sebep ise Müslümanların Mekke’de bıraktıkları mallarına karşılık Suriye’den gelen Ebu Sufyan’ın kervanına saldırmalarıdır.
Esnaflığınız Salavatınızdır…
Peygamberimizin Medine’ye hicret eden Müslümanlar için bir Pazar yeri kurduğunu yılardır biliyordum. Ancak bu pazar yerinin ekonomik dengeleri değiştirdiğini, Yahudi kabilelerin fitne çıkartmak zorunda kalacak kadar zarar etmeye başladığını Prof. Mehmet AZİMLİ’nin Cahiliyye’yi Farklı Okumak adlı kitabından okudum.
Peygamberimizin ismini duyunca elini kalbine götüren ve hemen salavat getiren Müslüman bir esnaf, salavatın hemen peşinden dükkanına giren bir müşteriye yalan söylüyorsa, bu Peygamber sevgisini sorgulamak zorunda değil miyiz? Peygamberimizi örnek almak veya her adını duyduğumuzda salavat getirmek, O’nun ahlakıyla boyanmaktır. O’nun ahlakını inşa eden ölçüler, Kur’an’ın emir ve yasaklarıdır.
Piyasa şartları böyle (!) diyerek, yalan üzerine inşa ettiği ticaretini sürdüren Müslüman bir tacirin, günde kaç salavat getirdiğinin ne önemi var? Bu salavatlar peygamber sevgisinin göstergesi olur mu?
Müslüman Alim Tüccar Ahlakı
Sayın Prof. Mustafa ÖZEL’in, yıllar önce okuduğum Müslüman ve Ekonomi kitabından aldığım en önemli notlar, yine bu konuyla alakalıydı. Yıllarca dilimden düşüremediğim bir cümle ezberlemiştim bu kitaptan. İslam’ın Ortadoğu’da hızlı yayılmış olmasının sebebi, Alim tüccarların Ticaret ahlakıydı. Yani fetihlerin birçok bölgede ki motoru Müslüman Alim Tüccarlar olmuştur.
Hz. Hatice, Mekke gibi erkek egemen bir toplumda, Peygamberimize evlenme teklifi götürecek kadar kendisine aşık olmasının sebebi ?Peygamberimizin Ticaret Ahlakı’ değil miydi? Zengin bir tüccar olan Hz. Hatice, yanında maaş ile çalıştırdığı birisine neden aşık olsun, neden gururunu çiğneyip evlenme teklif etsin.
‘Son peygamberin bir tacir olması ve mensup olduğu kabilenin ?kuruşlanmak’ (ticaret kazancı elde etmek) anlamına gelen Kureyş diye anılması manidardır’ diyor Mustafa ÖZEL.
Şeytan Pazarda mıdır?
Yıllarca ?Şeytan çarşı ? pazardadır’ diyerek Müslümanları ticaretten soğutanların nasıl bir Yahudi kafasıyla çalıştığını anladınız mı? Şeytan pazardaysa, Peygamberimiz neden ticaretle uğraştı? Şeytan pazardaysa, Medine’de neden Pazar yeri hazırladı Peygamberimiz?
İslam ahlakıyla ticaret yapmanın önemini kavramak, Peygamberimizi ve ashabı bu konuda örnek almak zorundayız. İslam’ın ekonomi kurallarını öğrenmek her Müslüman’a farz değildir. Ancak ticaretle uğraşan bir Müslüman’a, Farz-ı ayn’dır.
Ticaret, İlim ve Ahlak Medeniyeti
Peygamberimiz Yesrib’i Medine yaparken, Medine’de yeni bir medeniyetin temellerini atarken, sadece Mescit inşa ederek yapmadı bunu. Mescitte Müslümanları eğitirken, Müslüman pazarında İslam ahlakıyla ticaret yapmalarını da sağladı.
Müslüman Tüccar aynı zamanda Âlim olmalı. Kendisini sürekli yenilemeli ve yetiştirmeli. En önemli ölçüsü, piyasa şartları değil, İslam ahlakı olmalı. İmam-ı Azam Ebu Hanife’nin kendi yaşadığı dönemin en zengin tüccarlarından birisi olduğunu birçok gencimiz bilmiyor maalesef.
Namazını Allah ile kılıp, Ticaretini şeytanla / şeytanca yapanlara duyurulur.
Beş vakit namaz kıldığı halde on vakit yalan söyleyen esnafın kulakları çınlasın!
Unutmayın! Esnaflığınız salavatınızdır…
Sait ÇAMLICA
Eğitimci – Yazar
Kaynak Kitap
Peygamberimizi Çağa Taşımak
Online Sipariş:
Bu yazının alıntılandığı kitabı aşağıdaki sitelerden satın alabilirsiniz.
